W przeszłości savoir-vivre bywał dosyć wymagający, zwłaszcza w tzw. wyższych sferach, a jego łamanie pociągało za sobą poważne sankcje towarzyskie. Były to czasy pojedynków, a szlacheckie słowo honoru pełniło taką nieomal rolę jak spisywana obecnie u notariusza umowa cywilna. Współczesny savoir-vivre jest o wiele bardziej elastyczny. Sztywnych norm ubyło, jednak — co tu kryć — nadal należy mówić znajomym na ulicy «dzień dobry!» Albo przynajmniej «cześć!»
Jeszcze bardziej elastyczny jest savoir-vivre nastolatka. Wiadomo, młodość jest nacechowana dużą zmiennością. Jednak i w tym okresie życia — wbrew pozorom — obowiązuje sporo reguł towarzyskich. Choć niewątpliwie trudno je skodyfikować i przedłożyć w postaci podręcznika.
To nie dowcip...Lista słów, niezwykle przydatnych
w kontaktach z dorosłymi:
dzień dobry! • do widzenia!
proszę pana! • proszę pani!
dziękuję! • proszę! • przepraszam!
Ze słownika...Savoir-vivre
Przytoczony zwrot pochodzi z języka francuskiego. Są to dwa czasowniki, zgrabnie ze sobą zestawione, oba w bezokoliczniku. Savoir — znaczy: umieć, potrafić, wiedzieć; vivre — znaczy: żyć. Wzięte razem, tworzą popularny splot słów, który można rozumieć jako: 1 — znajomość obyczajów i form towarzyskich, reguł grzeczności; 2 — umiejętność właściwego postępowania w życiu i radzenia sobie w różnych trudnych sytuacjach.
Pierwsze znaczenie tego zwrotu jest więc bliskie temu, co można najogólniej nazwać etykietą towarzyską. Drugie przywołuje na myśl inteligencję praktyczną. Trzeba umieć stawiać czoła wyzwaniom i wychodzić na swoje, ale jednocześnie nie tracić stylu, czyli cieszyć się opinią osoby kulturalnej, miłej i z klasą.
Podstawy kultury osobistej
Nie należy mylić savoir-vivre'u z systemami prawnymi (prawo cywilne, karne, administracyjne), jak również z kodeksami moralnymi, w tym z kodeksem moralności chrześcijańskiej. Prawo, religia i etyka w inny sposób niż prawidła towarzyskie normują zachowania ludzkie i wpływają na życie społeczne. Warto też pamiętać o tym, że współczesny savoir-vivre ludzi dorosłych nie jest zespołem zasad do końca spójnym. Niemal każda grupa zawodowa posiada swój własny zbiór reguł postępowania, stąd też różne ich warianty i mutacje.
Na poczynania nastolatka silny wpływ wywierają masmedia. Idole z obrębu światowego sportu, muzyki, mody i filmu kształtują jego formy towarzyskie, decydując o wielu składnikach młodzieżowego savoir-vivre'u. To samo dotyczy współczesnej techniki, zwłaszcza środków komunikacji międzyludzkiej, a w tym telefonii komórkowej i Internetu. Jeżeli wystrzałowa nastolata sterczy wieczorem pod latarnią, kurczowo ściskając coś w ręku, to nie znaczy, że chce złapać klienta, jak by to kiedyś mogło wyglądać. Po prostu wysyła SMS-a.
Zobacz w księgarni
